geschiedenis & gebouwen

Aan het Keizer Karelplein in Nijmegen staat een prachtige monumentale Stadsschouwburg als podium van de stad. Daartegenover staat één van de iconen van Nijmegen, De Vereeniging, een concertzaal met internationale allure en uitstraling en een rijke historie van meer dan 100 jaar. Beide gebouwen zijn Rijksmonumenten.

Stadsschouwburg Nijmegen

De Stadsschouwburg van Nijmegen behoort tot de grotere theaters in Nederland. Jaarlijks bezoeken ruim 100.000 mensen onze voorstellingen en concerten. Daarnaast zijn er nog congresbezoekers, feestgangers, expositiebezoekers en vele anderen die jaarlijks het gebouw bezoeken.
Voorzien van een groot podium met bijbehorende faciliteiten is de zaal geschikt voor activiteiten waar veel theater- of presentatietechniek bij aan te pas komt. De theaterzaal heeft tevens een hellende vloer zodat voor alle 900 zitplaatsen goed zicht is op het podium. Voor het podium bevindt zich de orkestbak. Vijf grote en zes kleinere kleedkamers bieden ruimte aan tachtig personen.

Naast de voorstellingen in de Grote Zaal van de Stadsschouwburg, vinden er ook regelmatig inleidingen, borrels en verhuringen plaats in het Theatercafé en de Foyer.

Concertgebouw De Vereeniging

Concertgebouw De Vereeniging wordt alom gewaardeerd vanwege de prachtige architectuur en wereldwijd geroemd vanwege de uitmuntende akoestiek. Het uit 1915 daterende multifunctionele gebouw is sfeervol, stijlvol en verrassend uitgevoerd in Art Deco en Art Nouveau. De twee belangrijkste zalen van De Vereeniging zijn de Grote Zaal en de Kleine Zaal.

De Grote Zaal is wereldberoemd vanwege de fantastische akoestiek en is daarmee een schitterende locatie voor met name klassieke concerten. Door de grote vlakke vloer, waarvan de stoelen verwijderd kunnen worden, is deze zaal multifunctioneel. De zaal biedt plaats aan 1.450 bezoekers bij een zitconcert en maximaal 1.800 bezoekers bij een staconcert.

De Kleine Zaal, qua interieur het pronkstuk van De Vereeniging, leent zich met een maximale capaciteit van 230 stoelen, prima voor de kleinschalige optredens.

Naast deze twee prachtige zalen kent Concertgebouw De Vereeniging ook nog enkele andere ruimtes zoals de Entree en hal, de Keizer Karelfoyer, de Annazaal, de Sociëteitskamer, de Leeuwzaal en het Restaurant. Sinds de afronding van de renovatiefase in 2019 beschikt De Vereeniging over een nieuwe backstage met ruime artiestenfoyer. Deze artiestenfoyer kan worden opgedeeld in drie compartimenten.

architectuur Stadsschouwburg

De Stadsschouwburg is in 1959-1961 in opdracht van de gemeente Nijmegen gebouwd naar een ontwerp uit 1955 van de architecten G.H.M. Holt en B. Bijvoet. Het gebouw is ontworpen in de stijl van het zogeheten brutalisme. Kenmerkend voor die stijl zijn blok-achtige, geometrische en herhalende vormen.

brutalisme 

In de Stadsschouwburg komt het brutalisme tot uiting in onder meer de zichtbare en expressieve betonconstructie met enkele sterk uitvergrote onderdelen (foyer op zuilen, plantenbakken, entreeluifel), de ruwe materiaalafwerking en het achterwege laten van ornamentiek.

toegankelijk voor iedereen

De Stadsschouwburg is gebouwd met de gedachte dat kunst en cultuur toegankelijker moesten worden voor alle lagen van de bevolking. Dit in tegenstelling tot Concertgebouw De Vereeniging, dat als ‘tempel der Muzen’ hoofdzakelijk voor de gegoede burgerij werd ontworpen. Het was voor die tijd heel modern om kunst en cultuur breed te willen verspreiden.

transparant

Om die moderne gedachte vorm te geven, is de Stadsschouwburg zo transparant mogelijk uitgevoerd. Dat is goed te zien aan de foyer, met het grote ‘venster op de stad’, en aan de hal: glas in stalen puien en ramen. Zo geven de ruimtes de bezoeker vrij zicht op de passant en omgekeerd.

Naast een toegankelijk, laagdrempelig gebouw voor kunst en cultuur is de Stadsschouwburg een voorbeeld van wederopbouwarchitectuur.

monument

De Stadsschouwburg werd in 2003 gerenoveerd. In datzelfde jaar werd het gebouw aangewezen als gemeentelijk monument. Sinds 2013 is het ook Rijksmonument.

renovatie De Vereeniging

Concertgebouw De Vereeniging is al meer dan honderd jaar het culturele centrum en een icoon van onze stad. In de loop der tijd is de kwaliteit van het gebouw door het intensieve gebruik en diverse aanpassingen flink aangetast, maar van 2014 tot 2019 is De Vereeniging, compleet, volgens een integraal masterplan, gerenoveerd. Dit integrale masterplan, gemaakt door architectenbureau Braaksma & Roos, zorgt ervoor dat de geschiedenis van Concertgebouw De Vereeniging bewaard wordt met inbegrip van de eisen van de moderne tijd.

In haar 100 jarig bestaan is De Vereeniging een bijzonder Rijksmonument. Uitgegroeid tot regionaal congrescentrum, podium van de stad voor allerlei evenementen, het zenuwcentrum van de Vierdaagse, internationaal geroemd en erkend om zijn akoestiek bij klassieke concerten en met een inmiddels halve eeuw historie op het gebied van de lichtere muziekgenres. Van Edith Piaf tot the Golden Earring en van Brian Ferry tot Ilse de Lange.

In de zomer van 2015 zijn de publieksruimtes gerenoveerd. De voorgevel en de foyer zijn in oude, transparante staat teruggebracht. Het restaurant en het café zijn samengevoegd, de garderobe is verplaatst en de toiletgroepen zijn gemoderniseerd en ondergronds uitgebreid. De entree, de vestibule en het grand café zijn toegankelijk zonder toegangskaarten. Hierdoor is het voorgebouw een inspirerende ontmoetingsplek geworden, die ook gebruikt kan worden als ruimte voor presentaties, borrels, diners en feesten.

Ook in 2018/2019 stond De Vereeniging bijna twee jaar in de steigers. Maar dan vooral backstage. De ruimtes voldeden namelijk niet meer aan de eisen van deze tijd: de opslagruimtes waren te klein, laden en lossen was complex en veroorzaakte overlast voor omwonenden, de artiestenfoyer was veel te compact voor orkesten en andere grote gezelschappen en er waren te weinig kleedkamers.

Er is onder andere een geheel nieuwe backstage en artiestenfoyer gerealiseerd. Ook hebben de trappentoren, kleine zaal, diverse foyers en de sociëteitskamer een flinke opknapbeurt gekregen en is het restaurant gerestyled. Tot slot is de entree volledig vernieuwd: prachtige schuifdeuren, imposante dubbele trappen en moderne kroonluchters geven je nu een warm welkom in de Vereeniging.

Op 30 november 2019 is het vernieuwde Concertgebouw De Vereeniging feestelijk heropend.

Wil je zien wat er tot nu toe gerenoveerd is, wat er nog gerenoveerd moet worden en vind je het leuk om meer te weten te komen over dit mooie gebouw, meld je dan aan voor een rondleiding.